Conflicten op de werkvloer: trek eerder aan de bel!

Fikse ruzies en conflicten heb ik als jongste van de familie regelmatig van dichtbij meegemaakt. Soms duurden de conflicten een aardige periode en tegelijktijdig was er ook altijd contact. Ondanks de ruzies ging het leven gewoon door; klaar. Nu kijk ik er goed op terug. Ik was te jong om mee te ruziën en had achteraf een bijzondere rol: als observeerder en toeschouwer. Misschien dat ik daarom met veel plezier mijn vak als arbeidsmediator uitoefen?

Bedrijven roepen mijn hulp in als de samenwerking tussen twee of meer mensen is verstoord. Zodra ik in beeld kom, is de werksituatie echt niet leuk meer. Met name als medewerkers een poosje geen contact met elkaar hebben gehad als gevolg van ziekteverlof. Vaak worden gedachtes over en weer lelijk. Iedereen herkent dit: je ziet de zaken uit verhouding en maakt het groter. Toch ben ik ervan overtuigd dat het in veel situaties echt zover niet had hoeven komen.

Let op signalen

Sommige conflicten lopen al jaren. Eén op de twee werknemers die ik begeleid zit vaak al in een re-integratietraject en via de Arboarts word ik er dan bijgehaald. Dat is veel te laat! Als je merkt dat je iemand ontloopt, als iemand zich vaak ziekmeldt, als de samenwerking moeizaam gaat, zijn dat signalen. Werknemers en werkgevers zouden zich daar beter bewust van moeten zijn. Helaas, conflicten op de werkvloer zijn nog steeds een ondergeschoven kindje. Veel onenigheid blijft onder tafel, terwijl het juist zichtbaar en bespreekbaar mag zijn.

Conflicten zijn leermomenten

Natuurlijk is het moeilijk om lastige persoonlijke onderwerpen ter sprake te brengen op de werkvloer. Leidinggevenden zijn toch vaak gericht op inhoud, en minder op samenwerking. Er wordt vaak onvoldoende geluisterd en er is weinig erkenning. Waarom maken we er geen onderdeel van in een functioneringsgesprek? Hoe gaan we met elkaar om? Als ik hoor dat er maandelijks professionele gesprekken worden gevoerd, dan zou dat een natuurlijk moment zijn. Door alleen al de vraag te stellen: rvaar je wel eens een conflict met mij als leidinggevende of met anderen? Dat zou al fantastisch zijn. Conflicten zijn heel normaal en vaak een leermoment om verder te kunnen. Je moet het alleen wel durven aangeven.

Werken naar de oplossing

Helaas is mijn interventie regelmatig nodig. Mijn werkwijze? Ik start altijd met een individuele intake van zo’n anderhalf uur, waarin ik alleen maar vragen stel. Ik wil weten wie ik voor me heb, wat zijn of haar rol is in de organisatie, wat het conflict is en hoe het is ontstaan. Vaak lucht het praten erover al zoveel op, en geeft dat ruimte voor een oplossing. De ergste druk is ervan af. Dan kun je bewegen en vragen wat iemands eigen aandeel is in het conflict. Zo kan iemand eigen verantwoordelijkheid oppakken en dan ziet men vaak zelf ook de oplossing.

Spiegel zonder oordeel

Het mooie van mijn vak is dat ik er zelf nooit wat van hoef te vinden; ik geef mensen een spiegel zonder oordeel te vellen. Ook kan ik betrokkenen erkenning geven. Vaak is het heel logisch hoe iemand heeft gereageerd in een bepaalde situatie. Verder laat ik losse ballonnetjes op over hoe mensen straks het gesprek in willen gaan. In 80% van de gevallen zijn we binnen vijf uur al tot een oplossing gekomen, inclusief intakegesprekken. Het resultaat is dat mensen weer verder kunnen, dan wel in een nieuwe baan, dan wel via een re-integratietraject, of met nieuwe samenwerkingsafspraken. Werk is toch heel belangrijk voor mensen en geeft identiteitswaarde. Fijn dat ik daar mijn bijdrage aan kan leveren.

Cor Hazekamp (48) is mediator en teamcoach en wordt regelmatig ingezet door BrinQer.